Терапевтік мақсаттағы медициналық құралдар. (Дәріс 10) презентация

Жоғары жиілікті тербелістердің қолданылуы Электрлік тербелістер жиіліктеріне қарай бірнеше диапазондарға бөлінеді: Төменгі жиілікті — жиілігі 20 Гц-тен төмен; Дыбысты жиілікте — 20 Гц 20 кГц; Ультрадыбыстық жиілікте (УД) — 20 200 кГц (жоғары); Жоғарғы жиілікті (ЖЖ) — 0,2 30 МГц; Ультра жоғарғы жиілікті (УЖЖ) —30 300 МГц; Аса жоғары жиілікте (АЖЖ)—300 МГц – тен жоғары.

Жоғары жиіліктегі терапия әдістері дарсонвализация және диатермия. Алғашқысын француз физиологы және дәрігері Дарсонваль ұсынған. Жоғары жиіліктегі терапия әдістері дарсонвализация және диатермия. Алғашқысын француз физиологы және дәрігері Дарсонваль ұсынған.

Тері қабатының дарсонвализациясы

Терапевтік диатермия (терең жылу беру) Ағзаның ішкі бөліктерінде жатқан ұлпаларды жоғары жиілікті жылу беру арқылы емдеу әдісі. (жиілігі ). Электрод астындағы тері және тері асты жасушалары арқылы ток өткенде олар тармақталады да, терең аймақтардағы ток өткізгіш ұлпаларда джоульдік жылу бөлініп шығады.

Хирургиялық диатермия Хирургиялық диатермия Ағзадағы алып тастауға жататын ұлпаларды жоғарғы жиілікті ток арқылы қыздыра отырып бұзу арқылы іске асыратын әдіс.

Бұл әдіске негізінен диатермокоагуляция немесе нүктелік электродпен пісіру және электротомия немесе ұстара тәрізді электродпен алынған ұшқын арқылы ұлпаларды тарау әдістері жатады.

Индуктотермия Индуктотермия - майысқақ кабельден жасалған спираль арқылы өткен электр тогы тудыратын жоғары жиілікті магнит өрісінің әсері арқылы емдейтін әдіс. Тербеліс жиілігі жоғарғы жиілікті магнит өрісі ұлпаларда құйынды электр тогын тудырып, энергиясы жылуға айналады.

Индуктотермия кезінде бөлінген жылу мөлшері магнит өрісінің индукциясына В, жиіліктің квадратына және ерітіндінің электрөтімділігіне тура пропорционал:

Дененің сәйкес аумағы аппараттың терапевтік контурына қосылған изоляцияланған екі жазық электродтардың арасына орналасады. Дененің сәйкес аумағы аппараттың терапевтік контурына қосылған изоляцияланған екі жазық электродтардың арасына орналасады. Сондықтан ол электродтар арасындағы түзілетін жоғары жиілікті электр өрісінің әсеріне ұшырайды.

Айнымалы УЖЖ электр өрісінде пайда болатын полярлы молекуланың немесе органикалық макромолекуланың жеке бөліктерінің айналмалы тербелісі жасушаның физиологиялық күйіне айтарлықтай әсер береді. Айнымалы УЖЖ электр өрісінде пайда болатын полярлы молекуланың немесе органикалық макромолекуланың жеке бөліктерінің айналмалы тербелісі жасушаның физиологиялық күйіне айтарлықтай әсер береді.

Сантиметрлік диапазондағы электромагниттік толқындардың емдік мақсаттағы ағза ұлпаларына әсері микротолқындық терапия (МТ-терапия) деп аталады. - 460 МГц, = 12,6 см және Сантиметрлік диапазондағы электромагниттік толқындардың емдік мақсаттағы ағза ұлпаларына әсері микротолқындық терапия (МТ-терапия) деп аталады. - 460 МГц, = 12,6 см және ДЦВ – терапия - 2375 МГц = 65 см

Сантиметрлік толқындар ағза ұлпасының беткі қабаттарында жұтылады (тереңдікке енуі бірнеше сантиметр). Олардың алғашқы әсері электролиттердің иондар тербелісімен және диэлектриктердің полярлы молекулаларында болады, олар ұлпаларға өтетін толқындық өрістің электрлік құраушыларын тудырады. Осы кезде жылу бөлініп шығады. Сантиметрлік толқындар ағза ұлпасының беткі қабаттарында жұтылады (тереңдікке енуі бірнеше сантиметр). Олардың алғашқы әсері электролиттердің иондар тербелісімен және диэлектриктердің полярлы молекулаларында болады, олар ұлпаларға өтетін толқындық өрістің электрлік құраушыларын тудырады. Осы кезде жылу бөлініп шығады.

Электролит ерітінділерінде және диэлектрикте жоғары жиілікті электр өрісінің әсерінен бөлінген жылу мөлшерлерінің арасындағы қатынас олардың табиғатына және өріс жиілігіне тәуелді. Электролит ерітінділерінде және диэлектрикте жоғары жиілікті электр өрісінің әсерінен бөлінген жылу мөлшерлерінің арасындағы қатынас олардың табиғатына және өріс жиілігіне тәуелді. Диэлектрик ұлпалары ток өткізетін ұлпаларға қарағанда жылдамдырақ қыздырылады. Осы қасиетімен УЖЖ терапия кезінде жылулық эффект индуктотермиядан ерекшеленеді.

Диэлектриктерде электр өрісінің әсерінен молекулалардың бағытталған және құрылымдық поляризациясы пайда болады. Айнымалы жоғары жиілікті электр өрісінің әсерінен пайда болатын молекуланың айналмалы тербелісі жылудың бөлінуімен жүргізіледі.

Жоғарғы жиілікті өріс электролит ерітінділерінде иондардың тербелмелі қозғалысын тудырады, яғни өтімділік тогын, жылулық эффект туғызады.

АЖЖ тербелісте бағытталған тербеліске қатысатан су молекуласының маңызы зор. Сондықтан толқын энергиясының көбірек жұтылуы және сонымен жылудың бөлінуі судан тұратын ұлпаларда болады (бұлшық етті ұлпа және қан).

Баллистокардиография Жүрек жұмысын зерттеу мақсатымен дененің қозғалысын (тербелісін) тіркеу әдісі баллистокардиография деп аталады және оны клиникада диагностикалық мақсатта қолданылады. Жүректің сол қарыншасының бір жиырылуынан ондағы қанның аортаға шығарылуы пайда болады.

Сфигмоманометр Сынапты манометрлі құрал

Сфигмотонометр Мембраналы манометрлі құрал

Жасанды қан айналым аппараты Негізгі екі бөлімнен тұрады: насостар жүйесінің физиологиялық блогы және механикалық бөлігінен тұрады. Жүректің және өкпенің қызметін толығынан орындайды.

Ішкі ағзаларда туындайтын дыбыстарды тікелей тыңдау емханалық зерттеу тәсілдерінің маңыздыларының бірі аускультация әдісі деп аталады. Бұл мақсатта ең қарапайым құралдарды фонендоскоп, стетоскоп пайдаланылады. Ішкі ағзаларда туындайтын дыбыстарды тікелей тыңдау емханалық зерттеу тәсілдерінің маңыздыларының бірі аускультация әдісі деп аталады. Бұл мақсатта ең қарапайым құралдарды фонендоскоп, стетоскоп пайдаланылады.

Стетоскоп

Фонендоскоп

Фонокардиограмма

Медициналық тепловизор IR235B атипті пневмония (SARS) немесе құс тұмауы (H5N1) вирусын қозғалыстағы адамдардан температурасы жоғары объектілерді табуға мүмкіндік береді.

Ультрадыбыс Хирургияда жіңішке УД сәулелерді қатерлі ісіктерді жою үшін, сүйектерді кесуге немесе одан тесік жасауға қолданады. Биологиялық әсері: вирустардың, бактериялардың, саңырауқұлақтардың, ал біршама жоғарғы қуаттағы УД-та майда жәндіктердің жойылуы механикалық, химиялық және жылулық факторының әсеріне негізделінген. Аздаған қуаттағы УД жасуша мембранасының өткізгіштігін арттырады, тері қабаттарының қалыңдау процестерін белсендіреді т.б.

Статикалық душ және аэроионотерапия үшін аппарат (40—50 кВ)

Электрокардиограф

Эндоскопия әдісі

Эндоскопиялық фотография

Эндоскопиялық фотография

Жиілігі 1-1,2 Гц болатын имплантант ретінде пайдаланатын радиожиілікті электрокардиостимулятор

Рентгенодиагностика ішкі мүшелерге диагноз қою мақсатында қолданылады Рентгенодиагностика ішкі мүшелерге диагноз қою мақсатында қолданылады Рентгеноскопия – рентгенолюминесценциялық экранда кескінді қарастыру Рентгенография – фотопленкада кескін алынады Диагностика үшін энергиясы 60-120 эВ болатын фотондар қолданылады Қатерлі ісікті емдеу үшін рентген сәулесін қолдануды рентгенотерапия д.а.

Әдебиеттер: Әдебиеттер: 1.Арызханов Б.”Биологиялық физика”,1990 ж. 2. Тиманюк В.А., Животова Е.Н. “Биофизика”, Киев, 2004 ж. 3. Ремизов А.М. «Медицинская и биологическая физика», М.,2004ж.

Бақылау сұрақтары (кері байланыс): Бақылау сұрақтары (кері байланыс): Электромагниттік өріс және токпен әсер ету кезіндегі ұлпаларда қандай физикалық үрдістер өтеді? Жоғары жиілікті терапия әдістері (ЖЖ,УЖЖ,АЖЖ және т.б) және олардың биофизикалық әсері қандай? Тұрақты токтың ағза ұлпаларына әсерінің негізі не?