Семей қ. Мемлекеттік Медицина Университеті презентация

Семей қ. Мемлекеттік Медицина Университеті Пән: экономикалық теория негіздері Дәріс № 11 Тақырыбы: Әлеуметтік және аймақтық саясаты.

Жоспар: 1) Әлеуметік саясатының мәні, қажеттілігі және мақсаты; 2) Қазақстан мемлекетінің әлеуметтік саясатының негізгі бағыттары; 3) Аймақтық саясатының мәні және мақсаты.

1? Әлеуметік саясатының мәні, қажеттілігі ж/е мақсаты Кез келген әлеуметтік ұйымының түбірлі мәселесі - адамдардын басым көпшілігін экон. қызметін үйлестірү арқылы адамға қажетті материалдық игіліктерді өндірү, тұрмыстық қызмет түрлерін көрсетү. Әлеуметтік ұйымының субъектісі – мемлекет, ал объектісі – халық. Мемлекеттің реттеушілік қызметінде ең ірі және маңызды саланың бірі – - Әлеуметтік саясат: халықтың қамсыздандырылмаған топтарын қорғау, жұмыссыздықты әлеуметтік қорғау, жұмысбастылық саясаты, қоршаған ортаны қорғау. (білім, медицина, мәдениет).

Экономикалық құбылыстардың әсерінен мемлекет тарапынан қоғамды қорғау іс – шараларының тізімі: Экономикалық құбылыстардың әсерінен мемлекет тарапынан қоғамды қорғау іс – шараларының тізімі: Экономикалық жүйені өзгертүі; Жеке (тұлғалық) бағдарламалар; Жеке экономикалық институттардың тиімділігін арттыруы. Мемлекетінің әлеуметтік саясатының мәні - әлеуметтік топтардың, қоғам жіктерінің арасындағы қатынастарды қолдау, қоғам мүшелерінің өмір сүру деңгейінің көтеруді қамтамасыз ету.

1) Экономикалық жүйе – экономиканың өзара байланысты және белгілі бір түрде реттелген элементтерінің жиынтығы. 1) Экономикалық жүйе – экономиканың өзара байланысты және белгілі бір түрде реттелген элементтерінің жиынтығы. Экономика – күрделі көп деңгейлі жүйе. 1917 ж. - 1991 ж. дейін Қазақстан жері СС Одағының құрамында болып, экономикасы әкімшіл - әміршіл жүйе түрінде болды: Мемлекеттік меншікке, директивалық баға қалыптасуына, орталықтандырылған жоспарға негізделген жүйе. 1993 ж. Қ-н мемлекетінің экономикасы нарықтық жүйеге ауысты деп жарияланды.

- Нарықтық экон. жүйе – қызмет өнімдерінің еркін айырбасына, жеке меншікке, еркін баға қалыптасуына, бәсекелестікке негізделеді. - Нарықтық экон. жүйе – қызмет өнімдерінің еркін айырбасына, жеке меншікке, еркін баға қалыптасуына, бәсекелестікке негізделеді. Нарықтық ынталандырушы қызметі – бәсекелестік жеке тұлғалармен ұйымдарды қағыстырып “әлсіз жақтарын” жоюға кірісті. Нарықтық қатал әсерін шектетү үшін, күшін жинап алған мемлекеттік аппарат, экономикалық аралас жүйесін біртіндеп еңгізүге көшті: - Экономиканы реттеудің нарықтық механизмдерін экономиканы мемлекеттік реттеумен ұштастыратын жүйе.

Жеке топтық (тұлғалық) бағдарламаларды еңгізгенде қоғам мүшелерінің табыс дәрежесі, деңгейі олардың әл – ауқатының басты көрсеткішін ескертті. Жеке топтық (тұлғалық) бағдарламаларды еңгізгенде қоғам мүшелерінің табыс дәрежесі, деңгейі олардың әл – ауқатының басты көрсеткішін ескертті. Өйткені, табыс жеке адамның материалдық және рухани өмірін анықтап, демалуына, білім алуына, денсаулығын сақтауға, күнделікті тұтыну қажеттілігін өтеуге мүмкіндік береді. М/ы: Еңбек ақы, әлеуметтік төлемдер: зейнет ақы, стипендия, экологиялық коэффициентер және басқалары.

Нарықтық экономика жағдайында тұрғындарды әлеуметтік қорғаудың бірден-бір механизмі ретінде индексация өркениетті әлемде кеңінен қолданылады. Ол тұрғындардың ақшалай табысы мен сатып алу қабілеттілігін сүйемелдеуге бағытталған. Индексациялауға тұрғындардың бюджеттен алатын ақшалай табысы да жатады (жәрдем ақы, зейнет ақы, стипендия, жалақы). Нарықтық экономика жағдайында тұрғындарды әлеуметтік қорғаудың бірден-бір механизмі ретінде индексация өркениетті әлемде кеңінен қолданылады. Ол тұрғындардың ақшалай табысы мен сатып алу қабілеттілігін сүйемелдеуге бағытталған. Индексациялауға тұрғындардың бюджеттен алатын ақшалай табысы да жатады (жәрдем ақы, зейнет ақы, стипендия, жалақы). Тұрғындарды әлеуметтік қорғау жүйесінің басты элементі ретінде олардың ақшалай табысын индексациялауды жатқызады. Оның мәнісі: инфляция келтірілген зиянның толтыруға қызмет етеді.

Тұрғындардың табысын индексациялау өзінің экономикалық мазмұны бойынша –тұрғындардың ақшалай табыс мөлшерін түзететін механизм. Тұрғындардың табысын индексациялау өзінің экономикалық мазмұны бойынша –тұрғындардың ақшалай табыс мөлшерін түзететін механизм. Индексацияны мынандай түрлерге жіктейді: Ақшалай табыс индексациясы; Сақталған ақшаны индексациялау және өмір сүру минимумын индексациялау. Мемлекеттік статистикалық агентстволар органдары тауар мен қызмет көрсетуге бағаның өзгеруін бақылап отырады.Осы бақылау тұтыну бағасы индексін есептеуге мүмкіндік береді. Осылар тұрғындардың жоғалтқан нәрсесі көлемінің бағытын айқындайды және мөлшерінің орнын толтырады.

Күн көру деңгейін бюджетінің рацоналды тұтыну бюджетінен айырмашылығы сол барлық ойдағы тұтынуды қанағаттандыруға есептелмеген. Минимумның мақсаты - қызмет пен еңбекке қабілеттілікті қалыпты ұдайы өндіруді қажетті көлемде қамтамасыз етуі болмақ. Күн көру деңгейін бюджетінің рацоналды тұтыну бюджетінен айырмашылығы сол барлық ойдағы тұтынуды қанағаттандыруға есептелмеген. Минимумның мақсаты - қызмет пен еңбекке қабілеттілікті қалыпты ұдайы өндіруді қажетті көлемде қамтамасыз етуі болмақ. Күн көру деңгейі дегеніміз не және ол қалай өлшенеді? Өмір сүру минимумы деп адамның өмір сүруін және оның жұмыс күшін қалпына келтіруді сүйемелдеуге қажетті ақшалай қаржы деңгейін айтамыз. Қоғам дамуы жағдайындағы күн көру деңгейі өмір деңгейінің қоғамға қажетті төменгі шекарасын анықтайды.

Ғалым –экономистер күн көру деңгейін екі тәсілмен анықтауға талпынды: Ғалым –экономистер күн көру деңгейін екі тәсілмен анықтауға талпынды: Бірінші тәсіл минималды тұтыну бюджетіне негізделген. Ол отбасы табысының балансы мен шығындарынан тұрады. Күн көру деңгейін анықтаудың екінші тәсілінде кедей отбасы өз табысың 1/3 бөлігін тамақ өнімдеріне жұмсайтыны ескеріледі. Нарықтық шаруашылық жағдайында мемлекеттің әлеуметтік саясаты бір жағынан, әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етіп және әлеуметтік қысымды жұмсартса, екінші жағынан, кәсіпкерлік пен белсенділігі жоғары жоғары жалдамалы еңбекке кедергі келтірмеу керек.

Экономикалық жүйені белгілі бір жәрежеде қалыптастыру үшін әр экономикалық институттарының тиімділігін арттыру керек. Экономикалық жүйені белгілі бір жәрежеде қалыптастыру үшін әр экономикалық институттарының тиімділігін арттыру керек. Осыған әсер тигізетін салалар: Заңды бекітілүі; Сенім артту келісімдер; Әлеуметтік топтарға арналған бағдарламалар (жарнама, проект).

2? Қазақстан мемлекетінің әлеуметтік саясатының негізгі бағыттары. ҚР нарықтық қатынастарға көшу жағдайында әлеуметтік және аймақтық саясаттың маңызы өсе түседі. Осыған байланысты ҚР тұрғындарды әлеуметтік қорғау жүйесінде және аймақтық экономиканы дамытуда жаңа ұстанымдар қажет. Осы жағдайларды жүзеге асыруда «Қазақстан 2030», «Қазақстан 2020», және ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Жаңа Қазақстан жаңа әлемде» Жолдауындағы нақты әдістер үлкен маңызға ие.

Қазақстан Республикасының әлеуметтік экономикалық саясаттың бес басты бағыттары: Қазақстан Республикасының әлеуметтік экономикалық саясаттың бес басты бағыттары: әлеуметтік ахуалды жақсарту және кәсіпкерлік қызметті одан әрі дамыту; басқарудың тиімділігін арттыру; өндіріс секторларына несие беру; экономикалық шикізат бағдарын өзгерту; аймақтық диспропорцияларды жою.

1997 жылдың қараша айындағы Елбасының Қазақстан халқына жолдауында өтпелі кезеңдегі әлеуметтік экономикалық дамудың қорытындысы шығарылды, тежеуші факторлар айқындалып, 2030 жылға ұзақ мерзімді мақсаттар мен олардың мерзімдері көрсетілді. 1997 жылдың қараша айындағы Елбасының Қазақстан халқына жолдауында өтпелі кезеңдегі әлеуметтік экономикалық дамудың қорытындысы шығарылды, тежеуші факторлар айқындалып, 2030 жылға ұзақ мерзімді мақсаттар мен олардың мерзімдері көрсетілді. Қойылған мақсаттарды жүзеге асыру мына үш кезеңде болуы қажет: 1998- 2000 жылдар 2001- 2010 жылдар 2011- 2030 жылдар

3? Аймақтық саясатының мәні және мақсаты. Әр бiр қала мен елдi мекен экономикалық дамуды жетiлдiруге қолайлы өзiндiк жергiлiктi жағдайларымен сипатталады. Аталмыш жергiлiктi жағдайлар экономикалық даму стратегиясын өндiру мен қалыптастыруға негiз бола алады. Тәжiрибе көрсетiп отырғанындай, жергiлiктi күштi экономиканы қалыптастыру үшiн қауымдар жергiлiктi жердiң әлді, әлсiз жақтарын және мүмкiндiктерi мен қауiптерiн ескере отырып, бiрлескен стратегиялық тұрғыда жоспарланған ic әpeкeттep жүргiзуi тиiс.

Бұндай процесс аймақтарға деген бизнестiң, жұмысшы күшi мен жәрдем институттарының қызығушылығын apттыpaды. Бұндай процесс аймақтарға деген бизнестiң, жұмысшы күшi мен жәрдем институттарының қызығушылығын apттыpaды. Жеке секторларды дамытудағы келеңсiздiктердi жойып әлеуметгiк – экономикалық дамуды белсендi түрде зерттей отырып, нығайту мақсатында стратегия бағдарламалар мен жобалар қабылданып отырылды. Осылайша, аймақтар өзiнiң экономикалық базасын ұлғайтып, тұрғындарды еңбекпен қамтамасыз етiп отырды. Қазіргі танда қалалар мен аудандық жерлердiң алдындa зор мaқсaттap қойылып отыр, Ол дегенiмiз аймақтардың жергiлiктi экономикалық дамуын стратегиялық жоспарлы түрде жургiзу қажеттiгiнiң зор маңызы бар eкенін көрсетедi.

Қосымша тапсырма: зерттеу турінде - реферат Семей қ. “даму” жоспары Әміршіл – әкімшіл жүйесінің оң мен теріс жақтары Әлеуметтік саясатының әлемдік деңгейіндегі мәселелері.