Дисперстік жүйелердің тұрақтылығы. ДЛФО теориясы презентация

Дисперстік жүйелердің тұрақтылығы. ДЛФО теориясы Орындаған: Мырзағалиева А.Т.

ЖОСПАР: І. Кіріспе ІІ. Негізгі бөлім а)Дисперсті жүйелердің тұрақтылығы б)ДЛФО теориясы ІІІ. Қорытынды ІV. Пайдаланған әдебиеттер

Дисперстік жүйелердің тұрақтылығы деп олардың қасиеттерінің (дисперстігінің, дисперстік ортада біркелкі таралуының, фазааралық әрекеттесудің) уақыт өту барысында өзгеріссіз қалуын (тұракты болуын) айтады. Демек, тұрақтылық деп дисперстік жүйелердің ірілену және шөгу құбылыстарына қарсы тұра алу қабілетін айтады. Дисперстік жүйенің тұрақтылығының теориялық және практикалық маңызы бар. Дисперстік жүйелердің тұрақтылығы деп олардың қасиеттерінің (дисперстігінің, дисперстік ортада біркелкі таралуының, фазааралық әрекеттесудің) уақыт өту барысында өзгеріссіз қалуын (тұракты болуын) айтады. Демек, тұрақтылық деп дисперстік жүйелердің ірілену және шөгу құбылыстарына қарсы тұра алу қабілетін айтады. Дисперстік жүйенің тұрақтылығының теориялық және практикалық маңызы бар.

Песковтың ұсынысы бойынша дисперстік жүйелердің тұрақтылығын екіге бөліп: Песковтың ұсынысы бойынша дисперстік жүйелердің тұрақтылығын екіге бөліп: шөгу құбылысына қарсы тұра алу бөлшектердің бірігіп, ірілену құбылысына қарсы тұра алу қабілеті деп қарастырған жөн. Бірінші тұрақтылықты седиментациялық тұрақтылық деп атайды. Екіншісін - агрегаттық тұрақтылық деп атайды. Агрегаттық тұрақтылықтың өзі термодинамикалық және кинетикалық тұрақтылық болып екіге бөлінеді.

Термодинамикалық тұрақты жүйелер бір фаза екінші фазаның көлемінде ұсақ бөлшектер (тамшылар) түрінде өз бетімен таралуы нәтижесінде түзіледі. Термодинамикалық тұрақты жүйелер бір фаза екінші фазаның көлемінде ұсақ бөлшектер (тамшылар) түрінде өз бетімен таралуы нәтижесінде түзіледі. Термодинамикалық тұрақты жүйелерді лиофилъдік жүйелер деп атайды. Бірақ термодинамикалық тұрақсыз жүйелер кинетикалық тұрғысынан тұрақты болуы мүмкін. Мұндай жүйелерді кинетикалық тұрақты жүйелер деп атайды. Кинетикалық тұрақты жүйелерді лиофобтық жүйелер деп атайды. Лиофобтық жүйелер белгілі бір уақыт аралығында ғана тұрақты болады, одан кейін оның агрегаттық тұрақтылығы бұзылады.

ДЛФО теориясы. (Дерягин, Ландау 1935-1941, Фервей, Овербек) Бұл теория бойынша коллоидтық ерітіндінің (зольдің) коагуляциясы бөлшектердің әрекеттесуінің потенциалдық қисығындағы кедергі (барьер) нольге тең болғанда байқалады.

Демек, күшті зарядталған бөлшектердің коагуляциялану шарты былай жазылады:

Бұл теңдеуді квадрат дәрежесіне шығарып, әрі екенін ескеріп, мына теңдеуді аламыз: Мұндағы, . Бұл теңдеуді қарапайым түрге келтіруге болады:

Бұл Дерягиннің атақты (Z6) ережесі. Бұл ереже бойынша электролиттің коагуляциялау қабілеті (��c) ондағы коагуляцияға түсіруші ионның зарядының (Z) 6 дәрежесіне кері пропорционал болады, ал 1,2 және 3 валентті иондардың коагуляциялау қабілеті 1:64:729-ға тең болады. Нашар зарядталған коллоидтық бөлшектер үшін:

Бұдан, (Эйлерс – Корф шарты) Демек, . - бөлшектердің электростатикалық тебілісін - олардың бір-біріне тартылысын сипаттайды. Егер - жүйе тұрақты; - жүйе тұрақсыз.

Қорытынды Дисперсті жүйелердің тұрақтылығы мен бұзылуы мәселесі дисперсті жүйелер мен беттік құбылыстар туралы ,ғылымның негізгі мәселесі болып табылады. Оның әсіресе лиофобды зольдер үшін маңызы зор. Лиофобты зольдерде дисперсті фаза мен дисперсті ортаның әлсіз әрекеттесуі байқалады.Мұндай жүйелердің уақыт өтуімен дисперстілігін азайту қабілеті бар. Дисперстілік азаюының екі жолы бар. Оның біреуі қайта кристалдану нәтижесінде ірі бөлшектердің ұсақ бөлшектерді жұтуы. Басқа жолы дисперсті фаза бөлшектерінің бір-бірімен жабысуы. Соңғы құбылыс жиі кездеседі және коагуляция деп аталады.

Пайдаланылған әдебиеттер: Мұсабеков Қ.Б.,Әбдиев Қ.Ж. Коллоидтық химия: Оқулық.-Алматы: 2011.-10-24 б. Ходаков Г.С., Юдкин Ю.П. Седиментационный анализ высокодисперстных систем.- М., 1981 Воюцкий С.С., Курс коллоидной химии. М., «Химия», 1976-574 с.

Назарларыңызға рахмет! Назарларыңызға рахмет!